ارسطو حافظه انسان را با قالبهای مومی مقایسه کرده است. در ابتدا گرم و نرم و انعطافپذیر است ولی در نهایت سرد میشود و دیگر قالبگیری آن دشوار است.
برای طولانیمدت، این دیدگاه غالب ما در «توانایی یادگیری» بود. یعنی تصور میکردیم تا وقتی جوان هستیم؛ مغز ما از نظر یادگیری در شرایط ایدهآلی قرار دارد ولی با افزایش سن، کسب مهارتهای جدید برای ما دشوارتر میشود. به زبان ساده: شما نمیتوانید به یک سگ قدیمی، ترفندهای جدید بیاموزید.
تحقیقات اخیر این اعتقاد و باور را به چالش کشیده است و نشان میدهد عوامل دیگری مانند اعتماد به نفس یک فرد مسن به توانایی یادگیری نیز تاثیرگذار است. اگر این اعتقاد را کنار بگذاریم که مغز ما دقیقه به دقیقه پیرتر و فرسودهتر میشود؛ میتوانیم چیزهای جدیدی یاد بگیریم.
در علم اقتصاد دنیای امروز، توانایی دستیابی سریع به مهارتهای جدید، بیشتر از هر زمان دیگری ارزشمند است. این خبر خوبی برای کارآفرینانی است که میخواهند خود و تیمهایشان را رقابتیتر کنند.
به عنوان یک مدیرعامل و کارآفرین و رهبر کسبوکار باید هر روز سایتها و وبلاگهای زیادی در حوزه تخصصی خودتان بخوانید؛ همیشه یک کتاب غیر داستانی در دست گرفته و مطالعه کنید؛ مشاورانی خبره و در سطح بینالمللی داشته باشید تا کارمندان شما را با جدیدترین ابزارها و استراتژیها بهروز نگه دارند و در زمینههایی که شایشتگی دارید؛ پیشرفتهای زیادی داشته باشید.
با این حال، یادگیری فقط قدم اول است. شما باید فعالیتهای فراشناختی مانند تفکر، تامل، برنامهریزی و نظارت را در دستور کار خود قرار دهید. همینطور، میتوانید فرایند یادگیری را به طور قابل توجهی سادهتر کنید.
در ادامه ترفندها و تکنیکهایی را به شما میآموزیم که بهترین کارآفرینان برای یادگیری سادهتر و سریعتر؛ مهم از آن به خاطر سپاری هر چیزی که یاد گرفتند؛ استفاده کرده و مدام کیفیت زندگی و مهارتهای خود را افزایش میدهند:
۱- با تکرار فاصلهای شروع کنید
خواه در حال یادگیری یک زبان خارجی جدید هستید یا مشغول نواختن ساز؛ تکرار آموزشها و مطالب میتواند تسلط شما را بر موضوع افزایش دهد. تمرین و تکرار، باعث کامل شدن آموزشها و یادگیریها میشود.
یک توضیح علمی برای این مسئله وجود دارد: تکرار باعث افزایش میلین یا پوشش چربی اطراف بدیهات نورونهای مغز ما میشود. هرچه میلین بیشتر باشد؛ سرعت کار سلولهای عصبی سریعتر است و بهتر یاد میگیریم.
به نظر میرسد آموختن یک سری مطالب در چند بخش بهتر از یک جلسه باشد و موثرتر واقع شود. گابریل واینر، نویسنده کتاب «In Fluent Forever: How to Learn Any Language and Never Forget It» با نشان دادن قدرت تکرار در فاصلههای مشخص میگوید:
«در یک دوره چهار ماهه، با ۳۰ دقیقه تمرین در هر روز، میتوانید انتظار داشته باشید که ۳۶۰۰ کارت را با دقت ۹۰ تا ۹۵ درصد یاد بگیرید و حفظ کنید. این کارتها میتوانند الفبای زبان خارجی، واژگان، دستور زبان و حتی تلفظ کلمات باشند. این کار هیچ خستگی برای شما به همراه ندارد و همیشه به اندازه کافی چالشبرانگیز، جالب و سرگرمکننده باقی میماند.»
بنابراین، ما با آموزش تکرار فاصلهدار، نه تنها میزان ماندگاری یادگیریها را در ذهن افزایش میدهیم؛ بلکه از دام کم شدن اشتیاق و به سوی کسالت رفتن، اجتناب خواهیم کرد.
برای استفاده از این روش یادگیری، ابتدا با ایجاد یک برنامه مطالعاتی قابل کنترل شروع کنید. در زمانهای قدیم، از کارتها برای این منظور استفاده میکردند. اما امروزه، گزینههای نرمافزاری مفیدی مانند Evernote و SuperMemo ارائه شدند. فراموش نکنید که خود را به صورت دورهای ارزیابی کنید. پیگیری پیشرفت شما انگیزهای برای ادامه کار میدهد.
۲- برای تامل وقت بگذارید
تامل کردن میتواند برای یادگیری و بهبود عملکرد در کار بسیار ارزشمند باشد. استاد هاروارد، فرانچسکا جینو و همکارانش دریافتند کارکنانی که به مدت ۱۰ روز، در پایان روز ۱۵ دقیقه وقت خود را صرف تامل در درسهای آموخته شده میکنند؛ ۲۳ درصد یادگیری بهتری نسبت به افرادی که این کار را نکردند؛ داشتند.
تامل کردن و تفکر روی آموختهها، علاوه بر تحکیم چیزهایی که یاد گرفتیم؛ به تولید ایدههای جدید نیز کمک میکند. بسیاری از کارآفرینان برتر، بهترین ایدههای خود برای تولید محصولات را هنگامی که مشغول هیچ کاری نبودند؛ به دست آوردند. مثلا در حین ورزش صبحگاهی، پیادهوری، استراحت بعد از نهار و نظایر اینها که بهترین زمان برای تامل و یافتن راهحلهای مناسب برای مشکلات جاری هستند.
همانطور که روانشناس مشهور، اسکات باری کافمن توضیح میدهد: «خلاقانهترین ایدههای ما معمولا وقتی ظاهر میشوند که به طور جدی و آگاهانه روی یک مسئله تمرکز نمیکنیم. ایدههای عالی از تعامل با مردم، به دست آوردن تجربیات و اجازه دادن به ذهن برای پرورش ایدهها ایجاد میشود.»
این روانشناس دریافته است ۷۲ درصد ایدههای جدید مردم در هنگام دوش گرفتن بروز میکنند. این ایدههای روشن نتیجه بازتاب و برقراری ارتباط میان اطلاعاتی است که قبلا یاد گرفتیم و به خاطر سپردیم.
۳- مطالب را خرد کنید
همه معلمان با این نظریه موافق هستند که بهترین راه یادگیری چیزی، توضیح دادن آن برای شخص دیگری است. به همین دلیل، اولین گام در فرمول یادگیری «ریچارد فاینمن»، فیزیکدان برنده جایزه نوبل، آموزش مطالب به کودکان است و اینکه پیگیری کنید چگونه چیزی را به یک کودک یاد میدهید.
فاینمن میگوید اگر نمیتوانید چیزی را به زبانی ساده توضیح دهید؛ پس هنوز آن را نفهمیدید.
وقتی بتوانید یک مفهوم را به سادهترین اصطلاحات و قطعات تجزیه کنید؛ به سرعت خواهید فهمید که آیا واقعا آن را درک کردید یا خیر!
فاینمن میگوید وقتی بتوانید یک مطلب اصلی را به چندین مطلب سادهتر و کوچکتر شکسته و تجزیه کنید؛ آنگاه میتوانید به مطلب اصلی برگشته و آنچه که از دست رفته است را یاد بگیرید.
وقتی به کارمندان خود یک مهارت یا پروسه کاری را مرحله به مرحله آموزش میدهید؛ خواهید فهمید که خودتان هم در حال یادگیری و شناخت بهتر هستید و به طور غیرمستقیم مهارتهای خود را تقویت کردید.
۴- آنچه را یاد میگیرید، انتقال دهید
فکر کنم همه ما روی این نکته توافق داریم که «ایلان ماسک» استعداد یادگیری فوقالعادهای در حوزههای مختلف دارد. از نرمافزار و انرژی گرفته تا حملونقل و فضا.
همزمان مدیرعامل چندین شرکت در حوزههای مختلف است و درباره خودروهای آینده، فناوری موشکهای فضاپیما، سفر به مریخ و آینده انرژی روی زمین صحبت میکند.
طیف گستردهای از دانش ایلان ماسک به خاطر قدرت توانایی یادگیری او است. وقتی ما در یک زمینه مطالعه میکنیم و از آن در زمینه دیگری بهره میبریم؛ کمک خواهد کرد در هر دو زمینه به یک درک و یادگیری عمیق برسیم. این روش را «انتقال یادگیری» مینامند و ایلان ماسک خیلی خوب این مهارت را بلد است.
او یک دانش را به اصول بنیادین خودش تجزیه کرده و سپس در زمینه جدیدی بازسازی میکند.
مثالی بزنیم: فرض کنید در حال تحصیل در کشور ایتالیا هستید. همچنین میخواهید یک آشپز خوب باشید. میتوانید به سادگی در کلاسهای آشپزی به زبان ایتالیایی شرکت کنید. این کار به درک بهتر و عمیقتر شما از زبان ایتالیایی کمک میکند و البته به شما غذاهای ایتالیایی را میآموزاند. در ضمن، این رویکرد میتواند به خلق نوآوری منجر شود.
کارآفرینان و کسبوکارهای آنها از طریق یادگیری پیوسته و مستمر، چیزهای زیادی کسب میکنند. در سطح شخصی هم این رویکرد باعث غنیتر شدن تجربههای روزمره میشود. باید به خودتان اعتماد داشته باشید و در هر سنی یک چیز تازه یاد بگیرید.