۱- بیشتر به من بگو (Tell me more)
یکی از عبارتهای بسیار قدرتمند در جهان و یکی از موثرترین جملات برای بهبود هوش هیجانی است. یک عبارت همه منظوره که میتوانید تقریبا در هر شرایطی به زبان بیاورید: «بیشتر به من بگو».
کاربردهای این جمله برای مواقعی است که میخواهید به طرف مقابل خود اطمینان بدهید که به او علاقه دارید و به صحبتهایش گوش میکنید یا میخواهید روی کاری تمرکز کنید و از طرف مقابل در یک مکالمه بخواهید صحبت کند.
فرض کنید دوستی به شما میگوید کار در خانه و با حضور فرزندان بسیار سخت است. شما به جای تایید این مورد و گفتن عبارتهایی مانند «بله در خانه ما هم کار کردن سخت است»؛ میتوانید جمله «بیشتر به من بگویید» را به کار ببرید و منتظر جادوی آن باشید.
افراد باهوش و برخوردار از هوش هیجانی، در زمان و موقعیتهای مناسب از این عبارت استفاده میکنند. ترغیب افراد به بیشتر گفتن باعث شکلگیری ارتباطات قویتر میشود و در بسیاری از موارد کاری به یافتن راهحلهای بهتر و خلاقانهتر میانجامد. اعتماد میان طرفین را بالا میبرد؛ بهویژه اینکه وقتی یک مکالمه تصویری و از راه دور باشد.
۲- ممنون به خاطر اینکه درکم کردید (Thanks for your understanding)
بهتر است از این عبارت به جای عبارت پر کاربرد دیگری در زندگی روزمره استفاده کنید: «ببخشید».
نه اینکه هرگز نباید عذرخواهی کنید؛ قطعا هنگامی که مرتکب اشتباه بزرگی شدید یا به فردی طلم کردید؛ با گفتن ببخشید باید جبران کنید. اما بسیاری از ما این کلمه را بیش از اندازه استفاده میکنیم و در غالب اوقات واقعا قضد غذرخواهی نداریم.
مثلا میگوییم: «متاسفم که جلسه را از دست دادم» یا «متاسفیم که نمیتوانیم در مهلت تعیین شده کار را تحویل بدهیم» و «ببخشید که نتوانستم به میهمانی شما بیایم.»
شما در کودکی یاد گرفتید مرتکب اشتباهی شدید؛ غذرخواهی کنید و دیگر هرگز آن کار را انجام ندهید ولی قطعا بسیاری از کارهایی که در بزرگسالی میکنید و میگویید «ببخشید»؛ دوباره تکرار میشوند. بنابراین؛ به جای جملات بالا میتوانید بگویید:
«رئیس من در آخرین لحظه نیاز به کمک فوری داشت و به ناچار جلسه را از دست دادم. ممنون که درک میکنید.»
«ما در حال حاضر سفارشهای زیادی داریم و حمل و نقل با تاخیر صورت میگیرد. از اینکه درک میکنید؛ بسیار ممنون هستیم»
«من خواستم به میهمانی شما بیایم ولی وقتی به خانه رسیدم؛ دیگر خیلی دیر شده بود و نمیتوانستم ۱۰ دقیقهای خودم را برسانم. از درک شما متشکرم»
این عبارتها ترکیبی از قدردانی، همدردی و تمرکز هستند و همه افراد در برابرشان واکنشهای مثبت و خوبی نشان میدهند.
۳- سلام (Hello)
شاید از شنیدن این عبارت تعجب کنید. مگر همه افراد به یکدیگر سلام نمیکنند؟
اگر دقت کنید؛ برخی از افراد با سلام شروع نمیکنند و در عوض پرسشهایی با پاسخ باز مطرح کرده که هیچفردی دوست ندارد به آنها پاسخ بدهد:
«حال شما چطور است؟»
«چه خبر؟»
«چطور هستید؟»
افراد کمی پیدا میشوند که بخواهند به پرسشهای بالا یک پاسخ صادقانه بدهند. اگر واقعا میخواهید حال دوست خود را بدانید و انتظار شنیدن جملاتی درباره سلامتی و وضعیت جسمانی او دارید؛ مطرح کردن این پرسشها هیچ عیبی ندارد ولی اگر قرار است بشنوید:
«خوبم؛ شما چطور؟»
«اوه هیچی»
«نه خیلی بد»
بهتر است به جای این پرسشها، ساده و راحت سلام کنید. سلام کردن هم میتواند یک شروع بسیار خوب برای مکالمههای کاری و دوستانه باشد:
«سلام»
«چه خوب که شما را میبینم»
«ممنون از وقتی که گذاشتید»
اینها پیامهای خنثی و مثبتی هستند و دیگران را به زحمت یا چالش نمیکشند و آزاردهنده نیستند.
۴- «من درست متوجه شدم؟» (Am I making sense)
مترادفهای این جمله میتوانند «من درست درک میکنم؟»، «من خوب حس میکنم؟» و «من منطقی هستم؟» باشند. یک عبارت قدرتمند دیگر برای افرادی که به هوش هیجانی علاقهمند هستند و میخواهند با عبارتهای ساده، معجزه کنند.
این جملات بالا را میتوانید به جای جملات «میفهمی؟» و «آیا سوالی دارید؟» به کار ببرید. برخی افراد به کار بردن این جملات را نشانه عدم اعتماد نفس میدانند و از بیان آن فراری هستند ولی این مکانیسم از نظر احساسی بسیار قدرتمندانه و هوشمندانه است. پیشنهادهایی به طرف مقابل میدهید؛ بیشتر هماهنگ شده و افراد دیگر را در مکالمه خود همراه میکنید.
شما باید موضوع پیچیدهای را برای دیگران توضیح دهید. پس از پایان صحبتهای خود میتوانید سه شکل متفاوت سوال کنید:
«آیا سوالی دارید؟»
به طور پیشفرض منتظر هستید تا بگویند «نه سوالی نیست». چرا باید مانع از پرسیدن و برقراری ارتباط بیشتر دیگران شویم یا فضا را طوری پیش ببریم که افراد نخواهند سوال کنند؛ حتی اگر متوجه موضوع نشدند.
«آیا میفهمید؟»
این سوال، افراد دیگر را در حالت دفاعی قرار میدهد. پیام شما این است که موضوع را خوب و کامل توضیح دادید و انتظار دارید طرف مقابل کاملا صحبتهای شما را درک کرده باشد.
سرانجام شما میتوانید بپرسید «چیزی هست که نگفته باشم؟» یا «من درست متوجه شدم که شما موضوع را فهمیدید؟»
در این جملات یک فروتنی قدرتمند وجود دارد. فرض ما ارتباط بیشتر و تشویق دیگران به صحبت کردن و گوش دادن است. ممکن است واقعا شما درست چیزی را نگفته باشید یا متوجه نشده باشید. این عبارتهای شما اجازه پاسخگویی صادقانه و کامل را به اشخاص میدهد.
۵- مطلقا هیچی (Absolutely nothing)
حتما این جمله قدیمی را شنیدید «فقط اینجا نایستید؛ کاری انجام دهید.»
افراد با هوش هیجانی بالا خلاف این جمله را ترجیح میدهند: «هیچ کاری انجام ندهید؛ فقط اینجا بایستید.»
گونه دیگری از این جمله میشود: «هیچی نگو؛ فقط ساکت باش». این را میتوانید محترمانه برای دیگران یا خودتان استفاده کنید.
جمله بالا بار منفی یا توهینآمیز و تحقیرکننده ندارد و شما دارید به دیگران فرصت فکر کردن و گفتن جملات بهتر را میدهید. به او وقت دادید فکر کند و بهتر بگوید یا عمل کند.
این جملات بالا میتوانند یک ارتباط سنگین و در حد انفجار را به طرز شگفتانگیزی تلطیف کرده و به سوی فضایی آرام و تعاملی ببرند. شما دیگران را دعوت میکنید آرامش داشته باشند و سکوت کنند یا کاری انجام ندهند که بعدا پشیمان شوند و از روی عصبانیت یا عجله و شتابزدگی باشد. بهویژه، در سوءتفاهمها میتوانید از این عبارتهای قدرتمند استفاده کنید.
حتی این جملات را برای خودتان میتوانید استفاده کنید. دوست شما پیشنهادی میدهد؛ شما پیشنهاد او را رد کرده و پیشنهاد جدید دیگری میدهید؛ دوباره او پیشنهاد شما را رد کرده و روی نظر خود تاکید دارد. شما در این لحظه دیگر ادامه نمیدهید و سکوت میکنید. نوبت شما است صحبت کنید ولی چیزی نمیگویید.
در نتیجه، شما احساسات خود را کنترل کرده و به خودتان فرصت میدهید بیشتر فکر کنید و تصمیم درستتری بگیرید یا نظرات خود را در زمان مناسبتری بیان کنید.
در سال ۲۰۲۱، باید برای باهوش بودن، از کلمات و عبارات بهتر و موثرتری استفاده کنید. حرفهایی که احساسات و ارتباطات قویتری برقرار میکنند و چندین پیام را با هم منتقل میدهند.